Czy UE może stworzyć niezależne siły zbrojne? Unia Europejska od lat rozważa możliwość stworzenia własnych sił zbrojnych, ale bez wsparcia NATO i Stanów Zjednoczonych jest to wciąż zadanie niezwykle trudne – pisze „Corriere della Sera”. Włoski dziennik opublikował analizę kwestii obronności UE i możliwości uniezależnienia jej od USA.
Czy UE może stworzyć niezależne siły zbrojne?
Jak przypomina włoski dziennik, Unia Europejska ma już pewne mechanizmy wspólnej obrony, ale do tej pory ich rola była marginalna. Traktat z Lizbony przewiduje możliwość budowy struktur wojskowych UE, a w ostatnich latach powołano kilka istotnych organizacji:
- Europejska Agencja Obrony (EDA) – od 2004 r. zajmuje się współpracą przemysłów zbrojeniowych.
- Europejski Fundusz Obronny (EDF) – utworzony w 2021 r., ma na celu finansowanie projektów militarnych.
- CARD – od 2017 r. koordynuje wydatki wojskowe krajów UE, by uniknąć ich rozdrobnienia.
- PESCO – powstała w 2018 r., by ujednolicić standardy szkolenia, uzbrojenia i operacji wojskowych.
Dotychczas jednak nie odgrywały one większego znaczenia, ponieważ bezpieczeństwo Europy pozostaje zależne od NATO.
Przeczytaj także: Polska wzywa wszystkich mężczyzn do wojska
Problem braku żołnierzy i struktur dowodzenia
Cytowany przez włoski dziennik generał Robert Brieger, szef Komitetu Wojskowego UE, stwierdził, że Europa nie posiada kluczowych zdolności wojskowych, takich jak systemy dowodzenia, transport powietrzny czy zaplecze wywiadowcze. Podobnego zdania jest generał Giorgio Battisti, były dowódca sił szybkiego reagowania NATO, który wskazuje na niedobór personelu wojskowego.
„Obecnie wszystkie państwa europejskie są częścią NATO. Skąd mielibyśmy wziąć dodatkowych żołnierzy na równoległą strukturę UE?” – zauważa Battisti.
NATO przygotowuje obecnie siły liczące 300 tysięcy żołnierzy, co dla Europy, bez wsparcia USA, byłoby trudne do powtórzenia – zauważają eksperci. Zauważają oni jednak, że wygrana Trumpa w wyborach prezydenckich w USA ożywiła dyskusję na temat słabych punktów programu obronności UE.
Co stałoby się z NATO, gdyby Donald Trump zdecydował się ograniczyć amerykańską obecność w Europie? – zastanawia się „Corriere della Sera”. Czytaj dalej poniżej
Quale forza per l'Europa? Scelte politiche e piani militari: come potrà essere la difesa Ue https://t.co/80ixh26ac5
— Corriere della Sera (@Corriere) March 7, 2025
Eksperci uważają, że NATO przetrwa, choć w ograniczonej formie – pisze włoski dziennik: „Europa mogłaby budować własne zdolności wojskowe, wzorując się na wcześniejszych misjach:
- Operacja UE w Czadzie (2020 r.), gdzie dowództwo objęli Francuzi, a operację na miejscu koordynował generał z Irlandii.
- Koalicja chętnych w Afganistanie (2001 r.) – model, który można powtórzyć.
- Francusko-brytyjskie dowództwo dywizji, które już dysponuje 20 tysiącami żołnierzy gotowych do działań poza NATO”.
Przeczytaj także: Najbezpieczniejsze kraje na wypadek III wojny światowej – oto, gdzie szukać schronienia
Czy Europa może liczyć na francuski „parasol atomowy”?
Ważnym tematem dyskusji jest „kwestia nuklearna”. „Bomba atomowa pozostaje kluczowym elementem odstraszania” – pisze „Corriere della Sera”.
„Niewielu wierzy, że Amerykanie zlikwidują swoje bazy w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Włoszech, sprowadzając głowice nuklearne do domu. Emmanuel Macron oferuje europejskim partnerom osłonę „force de frappe”, francuskiej bomby atomowej. Polska jest otwarta na ten pomysł” – pisze włoski dziennik.
Według „Corriere” w tym kontekście powraca problem polityczny: Czy o tym jak i kiedy aktywować obronę nuklearną w UE miałby decydować prezydent Francji.
„Nawet ta dyskusja, nie do pomyślenia jeszcze kilka miesięcy temu, stała się jednym z otwartych scenariuszy” – zauważa „Corriere”.